Overkoepelende stortingslimieten nog ver weg

Er is op 13 februari 2024 een motie aangenomen in de Tweede Kamer om voor de zomer overkoepelende limieten in te voeren voor spelers van legale online casino’s. Demissionair minister Weerwind heeft begin maart 2024 aan de Tweede Kamer laten weten dat de uitvoering langer op zich laat wachten. Het is namelijk onmogelijk om de overkoepelende stortingslimieten en verlieslimieten zonder optie tot ophoging voor de zomer in te voeren. De minister gaat al wel aan de slag met het onderzoeken naar de manier waarop de uitvoering mogelijk is te maken. Dit gebeurt aan de hand van vier elementen:

• Beleidsmatige analyse
• Technisch systeem
• Beheer en toezicht
• Gevolgen voor wet- en regelgeving

Uitvoering laat nog 1 tot 2 jaar op zich wachten

De uitvoering voor overkoepelende speellimieten vergt de nodige tijd, omdat het nodig is de wet- en regelgeving aan te passen. Het is onder meer de bedoeling om een algemene maatregel van bestuur op te stellen, maar dit kost tijd. Indien de wet gewijzigd moet worden, duurt het nog langer voordat het mogelijk is om overkoepelende limieten voor spelers in legale online casino’s door te voeren.

Demissionair minister Weerwind laat daarbij weten dat er destijds bij de invoering van de Wet kansspelen op afstand het besluit is genomen om geen overkoepelende spelersadministratie te gebruiken. Dit in verband met de privacy. Bovendien moeten er eerst nog onderzoeken worden gedaan naar de uitvoering voordat het mogelijk is om wet- en regelgeving te wijzigen. Daarom is het onhaalbaar de overkoepelende speellimieten binnen een half jaar al in te voeren. Het duurt dan ook nog minimaal een jaar tot twee jaar voordat alles geregeld kan zijn.

Politieke achtergrond

De politiek houdt zich bezig met de gevolgen van de legalisering van de online gokmarkt. Er zijn diverse partijen die stellen dat er met de komst van legale online casino’s een grote nieuwe spelersgroep bij is gekomen. Dit met een toename of mogelijke toename van meer spelers met gokproblematiek, zoals gokverslaving. Daarom is er volgens de politiek meer aandacht nodig voor de invulling van de zorgplicht door vergunninghouders.

De Nationaal Rapporteur Verslavingen heeft op 28 september 2023 bovendien een advies uitgebracht. Naar aanleiding daarvan hebben meerdere partijen aangegeven, dat er onder meer snel striktere regels moeten komen in het kader van gokverslavingspreventie. Daartoe is in februari 2024 een motie in de Tweede Kamer aangenomen met als doel om overkoepelende speellimieten zonder ophogingsoptie in te voeren.

Huidige situatie: eigen verantwoordelijkheid

De huidige wet en regels zijn gericht op de eigen verantwoordelijkheid van spelers die online gokken. Bijvoorbeeld met betrekking tot het instellen van speellimieten. Bij aanmelding in een online casino zijn spelers verplicht om een stortingslimiet en sessielimiet in te voeren. De marges zijn echter ruim en verschillen per online casino. Bovendien is het nu nog mogelijk om als de limiet bij de ene aanbieder is behaald bij een ander online casino weer verder te spelen.

Dit is straks ook nog mogelijk als de Kansspelautoriteit het beleid wijzigt en een stortingslimiet met een maximum van €700 per maand hanteert. Het is namelijk nog geen overkoepelende limiet en daar wil de politiek in ieder geval wel naartoe. In die situatie geldt de overkoepelende speellimiet voor elk legaal online casino in Nederland. Een speler die dan aan de limiet zit, kan niet meer naar een andere aanbieder gaan. Het is bovendien de bedoeling om ophoging van de speellimiet uit te sluiten.

Aanname zonder onderbouwing

Het is in elk geval duidelijk dat er een wijziging moet komen in de regelgeving bij invoering van speellimieten met een overkoepelende administratie. De eigen verantwoordelijkheid van spelers is altijd het uitgangspunt geweest, maar daar komt met de overkoepeling verandering in. Er ligt nu een aanname dat een overkoepelende limiet een bijdrage levert aan spelersbescherming en aan het voorkomen van gokverslaving. Er ontbreekt hiervoor echter nog een probleemanalyse en ook zijn er geen argumenten aanwezig die de aanname onderbouwen.

Onderzoek naar impact

Het is dan ook nog maar de vraag wat de werkelijke impact zal zijn en om daar antwoord op te vinden, is er eerst onderzoek nodig. Het onderzoek richt zich er dan op hoe de overkoepelende limieten een bijdrage leveren aan spelersbescherming, maar ook in wat voor vorm dit dan mogelijk is. Bovendien moet een dergelijke maatregel in overeenstemming zijn met de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit in het kader van Europees recht.

Eerst aanscherping beleidsregels

Demissionair minister Weerwind is nog wel even bezig met het laten uitvoeren van onderzoeken en analyses. Dit betekent echter niet dat er in de tussentijd niets gebeurt om spelers extra te beschermen en het risico op gokverslaving te beperken. De Kansspelautoriteit is namelijk al een tijdje bezig met nieuw beleid op het gebied van verantwoord spelen. Het is de bedoeling dat de aanscherping van de regels in werking treedt per 1 mei 2024. Het gaat dan onder meer om het instellen van een stortingslimiet van €700 per maand.

Ondertussen

Het is maar de vraag of het invoeren van een overkoepelende speellimiet de oplossing is voor een probleem dat in werkelijkheid anders is dan de politieke meningen doen voorkomen. Althans in mindere mate dan de politieke partijen doen vermoeden. De overkoepelende limieten hebben als doel om spelers die gebruikmaken van legale online casino’s tegen gokverslaving te beschermen. Hoe rijmt dat met het bericht van LADIS dat het aantal gokverslaafden juist met 7% is gedaald? Bovendien zijn er al allerlei maatregelen, die spelers beschermen, zoals stortingslimieten, sessielimieten en saldolimieten.

Eigen verantwoordelijkheid

Er is een systeem, Cruks, waar tienduizenden mensen zich hebben ingeschreven voor een gokstop. Dit laat zien dat het grootste deel van de spelers een uitstekende uitvoering geeft aan de eigen verantwoordelijkheid aangaande veilig en verantwoord gokken. Dat er inmiddels een verbod ligt op ongerichte reclame van online casino’s, draagt ook bij aan bescherming van kwetsbare groepen. Helaas zorgt de beperking van reclame-uitingen er ook voor dat een grote groep bij het gebruik van zoekmachines als Google verdwaalt raakt en nogal eens bij een illegaal online casino uitkomt. Reclame voor legale online casino’s is wat dat betreft zo gek nog niet, want juist daardoor weten consumenten wat wel betrouwbare en veilige partijen zijn om online te gokken.

Wat zijn de gevolgen van strenge maatregelen?

Uit een onderzoek van IGMN (Digital benchmark iGaming NL 2023) is gebleken dat legale online casino’s in Google en in andere zoekmachines maar slecht zichtbaar en vindbaar zijn. Het is vooral de merkbekendheid die ervoor zorgt dat spelers online bij legale online casino’s uitkomen. Dit rijmt helaas niet met de strenge reclameregels voor legale online casino’s, die ervoor zorgen dat minder bekende merken straks nog minder bekend zijn.

Onbekendheid legale online casino’s

Nieuwe spelers zijn wellicht bekend met de merknaam Holland Casino, Unibet en TOTO, maar wie kent straks nog Circus Casino of Goldrun Casino? De namen van minder bekende legale online casino’s zijn nu nog te zien als sponsornaam bij voetbalclubs of als sponsor van een televisieprogramma. Het reclameverbod hiervoor moet nog ingaan, maar duidelijk is dan wel dat de merkbekendheid van minder bekende online casino’s afneemt. Dan is de kans groot dat nieuwe spelers zomaar via internet bij een illegale aanbieder uitkomen.

Online vindbaarheid

Er zijn een aantal legale online casino’s, die het wel goed doen in de zoekmachines en goed vindbaar zijn. Het gaat onder meer om TOTO, Jacks.nl en Unibet. Aan de andere kant zijn er ook veel affiliates die verwijzen naar illegale online casino’s en op populaire zoektermen hoog scoren in de zoekmachine. Het is toch niet de bedoeling dat spelers via deze sites terechtkomen bij illegale online casino’s. Strenge maatregelen hebben dan ook mogelijk onbedoelde effecten en dat moet uiteraard voorkomen worden. De kans is groot, dat met de invoering van een overkoepelende speellimiet en het verbod op ongerichte reclame voor online kansspelen, spelers straks onbedoeld uitkomen bij de verkeerde partijen.