Vrouwen gokken op hun eigen manier: dit is waarom

Het is nog niet eens zo lang geleden dat vrouwen niet welkom waren in de casino’s. Natuurlijk, we mochten mee als eye candy, aan de arm van een mannelijke speler die woeste bedragen inzette om zijn medespelers af te troeven. Inmiddels gaan we gestaag meer gokken, in de casino’s en online. Maar natuurlijk wel op onze eigen manier. De uiterlijke grenzen tussen de seksen mogen dan vervagen, mannen en vrouwen zijn nog steeds anders.

Naast de fysiek zichtbare verschillen (moet ik ze nog opnoemen?) is een aantal in de psychologie aangetoond. Zo hebben mannen gemiddeld meer ruimtelijk inzicht, zijn vrouwen verbaal sterker, en scoren mannen hoger op agressie. Daarnaast zijn er nog altijd verschillende verwachtingen in de maatschappij aan mannen en vrouwen – ook die beïnvloeden ons gedrag. Het ligt dus voor de hand dat mannen en vrouwen ook verschillen qua gokstijl en voorkeuren.

Risico en testosteron

Naast onze chromosomen is er nog een belangrijke verklaring van de verschillen: de geslachtshormonen. Het typisch mannelijke hormoon testosteron is er zo eentje. Mannen hebben er zo’n tien keer meer van in hun lichaam dan vrouwen. Testosteron activeert delen van de hersenen die gelinkt worden aan agressie en impulsiviteit. Dat verklaart waarschijnlijk waarom mannen vaker risico nemen, en waarom vrouwen wat meer risicomijdend zijn. Overigens heeft dat waarschijnlijk ook een sociale component. Van vrouwen wordt meer verantwoordelijkheid verwacht voor kinderen en het gezin – gokken past daar niet direct bij. Wellicht daarom dat vrouwen vooral in online gokken hun achterstand inlopen: je kunt als je wilt onzichtbaar blijven. Uit onderzoek blijkt inderdaad dat vrouwen met hogere testosteron levels meer financiële risico’s nemen.

De omgeving telt

Naast het aangeboren niveau van testosteron is ook de omgeving belangrijk. Als je je uitgedaagd voelt door een spel, stijgt je testosteron mee. Uit Canadees onderzoek bleek dat ijshockeyers in de aanloop naar een wedstrijd een hoger testosteronniveau kregen. Tijdens de wedstrijd steeg het nog verder en bij winst piekte het. Dat verklaart wellicht waarom mannen nog altijd meer gokken dan vrouwen: ze willen winnen.

Ook interessant: bij verlies is de daling van testosteron relatief veel groter dan de stijging bij winnen. Verlies vermijden is dus misschien een nog grotere motivatie dan winnen. Dat verband werd ook aangetoond in Nederlands onderzoek naar het nemen van financieel risico. Hoe hoger testosterongehalte ’s morgens werd gemeten, hoe risicovoller het gedrag ’s middags op de financiële markt.

Nog een leuk feitje: komt er een aantrekkelijke vrouw in de buurt van vrijgezelle mannen, dan stijgt hun testosterongehalte. Daardoor nemen ze meer risico, wat zich vertaalt in het inzetten van hogere bedragen. Casino-eigenaren weten dit – niet voor niks is het casino vaak een plaats waar zich aantrekkelijke vrouwen ophouden.

Gokplezier

Testosteron heeft niet in elke situatie hetzelfde effect. Als je bijvoorbeeld kijkt naar agressie, maken mensen doorgaans ook een inschatting van de situatie: is het wel slim om hier mijn tanden te laten zien? Of kan ik het beter strategisch aanpakken? Dat brengt ons op een ander aspect waarin mannen en vrouwen verschillen in sommige onderzoeken: de mate waarin ze zelfcontrole denken te hebben.

In een breed onderzoek bleken vrouwen namelijk veel vaker het idee te hebben dat ze controle over hun gedrag hadden. Mannen hadden dat vertrouwen niet. Bovendien lijkt het erop dat mannen online gokken vaker gebruiken als een ontsnapping aan de realiteit of om stress te verlichten. Dat zou een verklaring zijn waarom vrouwen – zoals uit onderzoek blijkt – vaker spelen om het spel dan om te winnen. Vrouwen ervaring daarom wellicht meer plezier van het gokken: zij zijn de baas, niet het feit of ze winnen of niet. Plezier gaat boven prestatie.

Verschillende spellen

Dat zien we uiteraard terug in de spellen die mannen en vrouwen graag spelen. Omdat vrouwen risico nemen beduidend minder interessant vinden dan mannen, geven ze de voorkeur aan spellen met lagere inzetten. Zoals Bingo, Keno of andere kansspelletjes. Plezier boven prestatie. Mannen zijn meer geïnteresseerd in spellen waar je meer risico neemt en hoger inzet, zoals poker of sportweddenschappen. Dat komt ook omdat mannen zoals eerder gezegd competitiever zijn. Ze spelen vaker om te winnen, en als dat niet van een zichtbare tegenstander is, dan graag van het huis. Mannen doen vaker aan op vaardigheden of strategie gebaseerde gokspellen en sportweddenschappen dan vrouwen, net als poker of fantasiesporten.

 Vrouw en leeftijd

Overigens nemen jongere vrouwen (tussen de 16 en 34 jaar) meer risico. Ze gokken vaker en doen meer verschillende spellen, waar oudere vrouwen zich vaak op één spel richten. Slotmachines worden over het algemeen meer door vrouwen dan mannen gespeeld, maar jongere vrouwen deden daarnaast ook meer risicovolle spellen en sportkansspelen. Ook dachten jonge vrouwen veel minder vaak dat het kwaad kon om grotere risico’s te nemen. Ze zagen geen gevaar voor verslaving, en hebben er daardoor juist meer kans op.

Vrouwelijke probleemgokkers

Mannen zijn vaker probleemgokkers dan vrouwen – dat vrouwen minder risico nemen zou daar natuurlijk een goede verklaring voor kunnen zijn. Maar klopt dat eigenlijk wel? Een nuancering blijkt op zijn plaats, zeker als het om online gokken gaat. Uit recent Zweeds onderzoek naar online gokkers blijkt namelijk dat vrouwen minstens een vergelijkbaar risico lopen. Het onderzoek werd gedaan onder mannen en vrouwen met een matig risico of een probleem met gokken. Het bleek dat vrouwen vaker last hadden van psychologische problemen, schuldgevoelens en ernstige financiële gevolgen. Overigens was er geen verschil in de mate waarin ze dachten dat ze een verslavingsprobleem hadden, of hulp dachten nodig te hebben.

Als je jonger bent, is het trouwens meer oppassen geblazen, zoals hierboven al genoemd werd. Van de jongere vrouwen werd in onderzoek iets minder dan een kwart geclassificeerd als probleemgokker. Bij vrouwen van middelbare en oudere leeftijd was dit respectievelijk maar 10% en 3%.

Psychische problemen

Hoewel een probleemgokker nog steeds vaker een man is dan een vrouw, lijkt het erop dat vrouwen mannen wel voorbijstreven als het gaat om de ernst en omvang van hun problemen. De financiële consequenties waren groter, net als hun schuldgevoel en mentale problemen. In tegenstelling tot eerder onderzoek, bleken vrouwen uit de risico-zone ook net zo vaak verslaafd aan andere middelen zoals drank en drugs als mannen. Dat is best verrassend, omdat dat gemiddeld niet zo is. Maar wellicht is de groep mensen met een matig risico op gokproblemen of al een probleem gewoon niet zo gemiddeld.

Overigens is er ook een omgekeerd verband tussen gokken en psychische problemen. Vrouwen die hulp zochten voor een gokverslaving, hadden vaker al last van bijvoorbeeld angst en stress. Er is grappig genoeg ook een verband aangetoond tussen meer eentonige spelletjes en negatieve gevoelens. Ook verveling en eenzaamheid blijken bij vrouwen vaker tot problematisch online gokgedrag te leiden, in tegenstelling tot bij mannen. Andersom gaan mannen uit de probleemzone vaker gokken om zich goed te voelen over zichtzelf dan vrouwen. Hun gevoeligheid voor beloningen speelt daar wellicht een rol in.

Nog een aantekening bij het feit dat vrouwen een hogere schuldenlast hebben dan mannen, als ze probleemgokkers zijn. Je zou dat relatief kunnen noemen. Vrouwen ervaren verlies namelijk anders: mannen hebben het meer over ‘absoluut’ verlies waar vrouwen meer kijken naar dingen als: kan ik nog wel aan mijn financiële verplichtingen voldoen?

Zijn vrouwen betere gokkers?

En, kun je beter vrouw zijn dan man als je gokt? Dat is maar net hoe je het bekijkt natuurlijk. Mannen zetten meer geld in en – verrassing! – winnen dus ook hogere bedragen als ze winnen. Maar zijn ze dan betere gokkers? Je kunt namelijk ook omgekeerd redeneren dat vrouwen minder geld verliezen, en daarom de betere gokkers zijn. Uiteindelijk bepaalt de kans je succes. Heb je als vrouw meer kans om te winnen? Nee. Zelfs als je de hond leert om geld in te zetten, heeft die net zoveel kans om te winnen als jij.